Son yıllarda siyaset bilimi literatürünün başlıca tartışma konularından birini parlamentonun krizi oluşturmaktadır. Parlamentolar, yürütmenin uzmanlaşmaya gitmesi ve liderliğin merkezileşmesi sonucu baskın konuma geçmesiyle karar alma sürecinin odağı olma işlevini önemli ölçüde yitirmiştir. Parlamentoların karar alma/kural koyma yönündeki egemenliğini büyük ölçüde yürütmeye devretmesi, parlamentoda alınan kararlarda tartışma eyleminin hacminin giderek azaldığına ve anlamını daha fazla kaybettiğine yönelik eleştirileri de beraberinde getirmiştir. Buna ek olarak teknolojik gelişme, ekonomik büyüme ve kalkınma ile birlikte teknik konuların ağırlığının artması yasama erkinin kural koyma/karar alma süreçlerinde etkinliğini sınırlamaktadır. Diğer taraftan yasal düzenlemelere duyulan ihtiyacın giderek artması, yürütmenin ihtiyaç duyduğu kanunların hızlıca yürürlüğe konması gereksinimine bağlı olarak, parlamento faaliyetlerinin hızlandırılması yönündeki baskının artmasına yol açmıştır. Tüm bu gelişmeler "hız" ve "etkinlik" kavramlarını parlamento faaliyetlerine yönelik tartışmaların merkezine yerleştirmiştir. Devletin diğer erklerinde etkinliğe işaret eden hızlı karar alma ve uygulama, kararların "tartışılarak" alındığı, karar alınırken aynı zamanda "temsil" görevinin de ifa edildiği parlamentolar için ne derece geçerlidir? "Hız" ve "etkinlik" kavramları arasındaki ilişki parlamento faaliyetleri temelinde nasıl tanımlanabilir? Sıkça ileri sürüldüğü üzere parlamento faaliyetlerini hızlandırmak, doğrudan doğruya etkinliğin artması sonucunu doğurur mu? Kitap, söz konusu sorulara Osmanlı-Türk parlamento tarihi çerçevesinde cevap vermeyi ve yasama faaliyetlerinde "hız-etkinlik" sorununu parlamento hukuku ekseninde tartışmayı amaçlıyor.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
KAVRAMSAL ÇERÇEVE: PARLAMENTO İŞLEYİŞİNDE HIZ VE ETKİNLİK SORUNU / PARLAMENTER DEMOKRASİNİN KRİZİ
I. Hız, Etkinlik ve Verimlilik Kavramları ile Modern Parlamentoların Etkinliği
A. Kavramsal Çerçeve
B. Parlamentonun Etkinliği
1. Modernleşme ve Kurumsallaşma Süreci ile Parlamento
2. Siyasal Karar Alma Süreci ve Parlamento
3. Yürütme ile İlişkisi Bakımından Parlamento
II. Parlamenter Demokrasinin Krizi
A. Demokrasi ve Parlamentarizm
B. Parlamenter Demokrasinin Krizi: Geleneksel Yaklaşım
C. Parlamenter Demokrasinin Krizi: Modern Yaklaşım
1. Parlamentarizmin Ulus Devlet ve Büyük Şirketler ile İlişkisi
2. Etik ve Teknik Parlamentolar
3. Popülist Siyasal Liderler
4. Yasama ve Yargı İlişkileri

İKİNCİ BÖLÜM
OSMANLI-TÜRK PARLAMENTO TARİHİNDE MECLİS İÇTÜZÜĞÜNÜN DÖNÜŞÜMÜ: HIZ VE ETKİNLİK ARAYIŞLARI
I. 1973 TBMM İçtüzüğü'nden Önceki Durum
A. 13 Mayıs 1877 Heyet-i Mebusan Nizamname-i Dahilisi
B. 2 Mayıs 1927 tarihli TBMM Dahili Nizamnamesi
C. 5/3/1973 tarihli ve 584 Karar numaralı TBMM İçtüzüğü
II. Rasyonelleştirilmiş Parlamentarizm Teknikleri ve Türk Parlamentosunda Hız Sorunu
A. 1982 Anayasası ve Rasyonelleştirilmiş Parlamentarizm
B. Parlamento Faaliyetlerinin Hızlandırılması Bağlamında 1996 Yılı ve Sonrası İçtüzük Değişiklikleri
III. Türk Parlamenter Demokrasisinde İktidar-Muhalefet Dengesi Bağlamında İçtüzük Değişikliklerinin Anlamı

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
PARLAMENTO İŞLEYİŞİNİN ETKİNLİĞİNE VE HIZINA YÖNELİK SİYASAL REFORMLAR VE TBMM UYGULAMALARI
I. TBMM'de Kurumsal ve Siyasal Dönüşüm
A. Meclis Yapısı: Çift Meclis ve Tek Meclis Yapısı
B. Meclis Faaliyetlerinin Siyasi Parti Grupları Temelinde Örgütlenmesi
C. Siyasi Parti İttifakı
D. Danışma Kurulu: Gündem ve Uzlaşı
E. Özel Yasama Yöntemleri
II. Analiz: 19 ila 26'ncı Yasama Dönemlerinde Kabul Edilen Kanunların Genel Kurul'da Görüşülme Hızının Ölçümü
SONUÇ

KAYNAKÇA