1980 sonrası dönemde benimsenen neo liberal ekonomi modeli ve küreselleşmenin bir sonucu olarak artan dış ticaret, gümrük işlemlerinin artmasına; artan işlem hacmi de gümrük idareleri ile muhataplar arasında yaşanan uyuşmazlıkların artışına neden olmaktadır. Dış ticaretin kırılgan yapısına, sermaye hareketliliğinde yaşanan hız ve serbestiyet de eklendiğinde, gümrükten kaynaklı uyuşmazlıkların adil ve yüksek hukuk standartlarına göre çözüme kavuşturulması, sürdürülebilir kalkınma ve ekonomik refah için önem arz etmektedir. Bu çerçevede ikinci dünya savaşından sonra insan haklarında yaşanan gelişmelerle birlikte etkinliğini artıran hak merkezli hukuk anlayışı, ekonomide uygulanan liberal politikaların da etkisiyle tüm hukuki süreçleri dönüştürmeye başlamıştır. Bu dönüşümün bir gereği olarak mevcut hukuki müesseseler yeniden şekillenmeye başlamıştır. Söz konusu dönüşümün ülkemizde en büyük hızlandıranı şüphesiz Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuruları (anayasa şikayetlerini) kabul edip karara bağlamasıdır. Bireysel başvuru sistemi ile koruma altına alınan temel hak ve hürriyetlerden adil yargılanma hakkı ile etkili başvuru hakkı, bize hak arama hürriyeti diye ifade edebileceğimiz hukuksal bir çerçeve sunmaktadır. Bu çerçeve her geçen gün genişlemekte ve tüm hukuk alanlarını kapsamaktadır. Anayasa Mahkemesi kararlarıyla şekillenen söz konusu çerçeve, gümrük uyuşmazlıklarının çözüme kavuşturulduğu idari ve yargısal süreçleri de dönüştürmeye başlamıştır. Dolayısıyla bu kitap, anılan dönüşümün bir sonucudur. Ayrıca bu kitap, gümrük uyuşmazlıklarının çözümünde takip edilebilecek idari ve yargısal başvuru yollarının hak arama hürriyeti ekseninde nasıl uygulanması gerektiği sorusuna verilen kısa bir cevaptır.(ARKA KAPAKTAN)

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
UYUŞMAZLIK KAVRAMI VE GÜMRÜK UYUŞMAZLIKLARI
1. UYUŞMAZLIK KAVRAMI
2. GÜMRÜK UYUŞMAZLIKLARI
2.1. Genel Olarak
2.2. Gümrük Uyuşmazlıklarının Kaynakları
2.2.1. Gümrük İşlemleri
2.2.2. Gümrük İdaresinin İşlemleri
2.2.3. Gümrük İdaresinin Eylemleri (veya Eylemsizlikleri)

İKİNCİ BÖLÜM
HAK ARAMA HÜRRİYETİ VE GÜMRÜK UYUŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜMÜNE İLİŞKİN BAŞVURU YOLLARI
1. HAK ARAMA HÜRRİYETİ
2. HAK ARAMA SÜREÇLERİ: İDARİ VE YARGISAL BAŞVURU YOLLARI
2.1. Gümrük Uyuşmazlıklarının Çözümüne İlişkin Başvuru Yolları
2.1.1. Gümrük Uyuşmazlıklarının Çözümünde İdari Başvuru Yolları
2.1.2. Yargısal Başvuru Yolları
2.1.3. Bireysel Başvuru Yoluna Başvuru

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
UYGULAMADA SIK KARŞILAŞILAN GÜMRÜK UYUŞMAZLIKLARI VE ÇÖZÜM YOLLARI
1. REJİM UYGULAMALARI VE PROSEDÜR İŞLEMLERDEN KAYNAKLI UYUŞMAZLIKLAR VE ÇÖZÜM YOLLARI
1.1. Rejimlerin Uygulanması İçin Gerekli İzin İşlemlerinden Kaynaklı Uyuşmazlıklar
1.1.1. İdari Başvuru Yoları
1.1.2. Yargısal Başvuru Yolları
1.2. Teminat İşlemlerinden Kaynaklı Uyuşmazlıklar
1.2.1. İdari Başvuru Yolları
1.2.2. Yargısal Başvuru Yolları
1.3. Rejim Kapatma İşlemlerinden Kaynaklı Uyuşmazlıklar
1.3.1. İdari Başvuru Yolları
1.3.2. Yargısal Başvuru Yolları
1.4. Bağlayıcı Tarife Bilgisinden Kaynaklı Uyuşmazlıklar
1.4.1. BTB Kaynaklı Uyuşmazlıklarda Başvuru Yolları
1.5. Menşe Uyuşmazlıkları
1.6. GTİP Uyuşmazlıkları
1.7. Belge Eksikliğinden Kaynaklı Uyuşmazlıklar
2. VERGİLENDİRME VE CEZALANDIRMAYA YÖNELİK İŞLEMLERDEN KAYNAKLI UYUŞMAZLIKLAR VE ÇÖZÜM YOLLARI
2.1. Vergilendirmeden Kaynaklı Uyuşmazlıklar
2.1.1. İdari Başvuru Yolları
2.1.2. Yargısal Başvuru Yolları
2.2. Cezalandırma İşlemlerinden Kaynaklı Uyuşmazlıklar
2.2.1. Vergilendirmeye Bağlı Kabahatler Nedeniyle Alınan Ceza Kararlarından Kaynaklı Uyuşmazlıklar
2.2.2. Usulsüzlük Nedeniyle Alınan Ceza Kararlarından Kaynaklı Uyuşmazlıklar
3. GÜMRÜK İDARESİNİN EYLEMLERİNDEN KAYNAKLI UYUŞMAZLIKLAR
4. TAHSİLAT İŞLEMLERİNDEN KAYNAKLI UYUŞMAZLIKLAR VE ÇÖZÜM YOLLARI
4.1. Alacağının Korunmasına İlişkin İşlemlerden Kaynaklı Uyuşmazlıklar
4.1.1. Teminat İsteme İşlemi
4.1.2. İhtiyati Haciz İşlemi
4.2. Amme Alacağının Tahsiline Yönelik İşlemlerden Kaynaklı Uyuşmazlıklar
4.2.1. Ödeme Emri
4.2.2. Haciz
4.2.3. Satış
DEĞERLENDİRME VE SONUÇ

KAYNAKÇA